Nepal’deki Everest Dağı’nda insan israfına ilişkin şikayetler arttı. Yetkililere göre dağcıların artık dışkılarını temizleyip ana kampa geri getirmeleri gerekecek. Dağcılar dışkılarını torbalara koyup yanlarında götürecekler.
“DAĞLARIMIZ KOKUYA BAŞLADI”
Pasang Lhamu ilçe belediye başkanı Mingma Sherpa BBC’ye “Dağlarımız kokmaya başlıyor” dedi.
Everest bölgesinin büyük bir kısmını kapsayan belediye, uygulanan daha geniş tedbirlerin bir parçası olarak yeni kuralı uygulamaya koydu.
Aşırı soğuk nedeniyle Everest’te bırakılan dışkılar tamamen bozulmaz.
Mingma, “Kayalarda insan dışkısının görüldüğü ve bazı dağcıların hastalandığı yönünde şikayetler aldık. Bu kabul edilemez ve imajımızı zedeliyor.” dedi.
Dünyanın en yüksek zirvesi olan Everest Dağı’na ve yakındaki Lhotse Dağı’na tırmanan dağcılar, ana kamptan “dönüşte kontrol edilecek” kaka torbaları satın almak zorunda kalacak.
Tırmanma sezonu boyunca dağcılar zamanlarının çoğunu ana kampta yüksekliğe alışmaya çalışarak geçirirler. Bu arada tuvalet ihtiyaçları için dışkı toplama varillerinin bulunduğu ayrı çadırlar kuruluyor.
Ancak tehlikeli tırmanış yolculuğuna başladıklarında işler daha da zorlaşır.
Tırmanıcıların ve destek personelinin çoğu kazdıkları çukurda dışkı yaparlar, ancak karın az olduğu yerlerde dışkılama açıkta da yapılabilir.
Everest Dağı’nın zirvesine tırmanırken çok az insan dışkılarını biyolojik olarak parçalanabilen torbalarda iade ediyor.
Atık, Everest ve bölgedeki diğer dağlarda büyük bir sorun olmaya devam etse de Nepal ordusunun yıllık temizlik kampanyalarının sayısı artıyor.
“TUVALET AÇIK”
Sivil toplum kuruluşu Sagarmatha Kirlilik Kontrol Komitesi (SPCC) başkanı Chhiring Sherpa, “Atık, özellikle ulaşmanın mümkün olmadığı yüksek alanlarda büyük bir sorun olmaya devam ediyor” diyor.
Resmi bir rakam olmasa da organizasyonu, Everest’in tabanındaki Kamp Bir ile zirveye doğru Kamp Dört arasında yaklaşık üç ton insan dışkısı olduğunu tahmin ediyor.
Chhiring, “Bunun yarısının dördüncü saha olarak da bilinen Güney Col’da olduğuna inanılıyor” diyor.
Everest’e geziler düzenleyen dağ rehberi Stephan Keck, Güney Col’un “açık tuvalet” olarak ün kazandığını söylüyor.
7.906 metre yükseklikteki South Col, Everest ve Lhotse zirvelerine ulaşmak isteyen dağcılar için bir üs görevi görüyor. Buradaki arazi oldukça rüzgarlı.
Keck, “Neredeyse hiç buz ve kar yok, dolayısıyla insan dışkısını her yerde görebilirsiniz” diyor.
SPCC, Mart ayında başlayacak tırmanma sezonu için yaklaşık 400 yabancı dağcı ve 800 destek personeli için ABD’den yaklaşık 8.000 dışkı torbası tedarik etti.
Bu torbalar insan dışkısını katılaştıran ve kokusuz hale getiren kimyasallar ve tozlar içerir.
Ortalama bir tırmanıcının günde 250 gram dışkı ürettiğine inanılıyor. Zirve girişimi için genellikle yüksek kamplarda yaklaşık iki hafta geçirirler.
Uygulamanın Everest’te pilot proje olarak başlatılıp daha sonra diğer dağlarda da uygulanmasını önerenler de var.
8 bin metrenin üzerindeki 14 dağın tamamına tırmanan ilk Nepalli olan Mingma Sherpa, bu tür torbaların insan atıklarını yönetmek için kullanılmasının diğer dağlarda denendiğini ve test edildiğini söyledi.
Aynı zamanda Nepal Dağcılık Derneği’nin danışmanı olan Mingma, “Dağcılar bu tür çantaları Denali Dağı’nda (Kuzey Amerika’nın en yüksek zirvesi) ve Antarktika’da da kullanıyor, bu yüzden biz de bunu destekliyoruz” dedi.
Nepal merkezi hükümetinin geçmişte dağcılıkla ilgili birçok kural getirdiği ve bunların çoğunu yeterince uygulamadığı yönünde eleştiriler var.
Pasang Lhamu belediye başkanı Mingma, “Devlet her zaman ana kamplarda bulunmuyordu, bu da insanların izinsiz dağlarımıza tırmanması da dahil olmak üzere her türlü usulsüzlüğe yol açtı” diyor.
“Artık her şey değişecek. Bir irtibat ofisi oluşturacağız ve dağcıların dışkılarını bildirmeleri de dahil olmak üzere yeni tedbirlerimizin uygulanmasını sağlayacağız.”
Seçil Erzan hakkında yeni mahkeme kararı
Erdoğan: “Özgür Efendi dikkatli olun! Sırtına hançer düşebilir.”
Antalya’da korkunç kaza! Otobüs hendeğe devrildi: 21 yaralı