Yeni Kaledonya Cumhuriyeti olarak bilinen koloninin başkenti Noumea’da Fransız hükümeti, anayasa reform tasarısına karşı çıkan bağımsızlık aktivistlerine yönelik operasyonlarını sürdürüyor.
Noumea Savcılığı’ndan yapılan açıklamaya göre, 48 yaşındaki bir kişi polis kurşunuyla hayatını kaybetti.
Savcılık, kasten öldürme suçundan gözaltına alınan polis memuru hakkında soruşturma başlatıldığını duyurdu.
13 Mayıs’tan bu yana adada hayatını kaybedenlerin sayısı 7’ye yükseldi.
Şiddet nedeniyle bir süre ticari uçuşlara kapatılan Noumea Havalimanı, 28 Mayıs’a kadar kapalı kalacak.
Ayrıca Yeni Kaledonya’nın Grande Terre kentinde eğitim 17 Haziran’a kadar askıya alınacak.
Fransa Yüksek Komisyonu, 24 Mayıs itibarıyla bağımsızlık yanlıları tarafından kurulan 100’den fazla barikatın kaldırıldığını duyurdu. Olayların ardından 350’den fazla kişinin tutuklandığı, 98 polis ve jandarmanın yaralandığı iddia edildi.
Yerli halklar anayasa reformuna karşı çıkıyor
Yeni Kaledonya’nın yerli halkı Kanaklar, Fransız hükümetinin anayasal reform girişiminin 1988’de imzalanan Noumea Anlaşması’na aykırı olduğuna inanıyor.
Hükümet bu yasa tasarısı ile adada en az 10 yıldır ikamet eden Fransızların yerel seçimlerde oy kullanabilmesinin önünü açmak istiyor.
Yeni Kaledonya, 1998 Noumea Anlaşması ile özerk statüye kavuşmuş ve anlaşmada, yerli halkın kendi milletinde azınlık haline gelmesini önlemek amacıyla, oy kullanma hakkı 1998’den önce adada ikamet eden kişiler ve onların çocukları ile sınırlandırılmıştı. topraklar.
Adada 2018, 2020 ve 2021 yıllarında üç bağımsızlık referandumu yapıldı ve oylama “hayır” oldu.
Bağımsızlık yanlısı parti Kanak Sosyalist Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLNKS), Fransa’nın seçimler üzerindeki etkisini protesto etmek amacıyla 2021’de yapılan referandumu boykot etti ve Kovid-19 salgını nedeniyle referandumun farklı bir tarihte yapılmasını istedi.
Yeni Kaledonya’yı olağanüstü duruma getiren süreç
Fransız hükümetinin yerel halkın gücünü kıracak anayasal reform girişimine karşı çıkan Yeni Kaledonya’nın bağımsızlığını destekleyenler, 13 Mayıs’tan itibaren eyleme geçti.
Fransız hükümeti, başkent Noumea başta olmak üzere adanın çeşitli yerlerine müdahale eden bağımsızlık yanlılarına yönelik operasyonlar yürütmek üzere bölgeye polis ve jandarma gönderdi.
Fransa Başbakanı Gabriel Attal, 15 Mayıs’ta sosyal medya platformu TikTok’un yasaklandığını ve adada olağanüstü hal ilan edildiğini duyurdu.
Adadaki Fransız seçmen sayısını artıracak anayasa reformunun yürürlüğe girebilmesi için Fransız Parlamentosu’nun her iki meclisinin de toplandığı Kongre tarafından onaylanması gerekecek.