Yatırımları arttırmak için Avrupa Yatırım Bankası yeni teşvikler vermeye hazır
Real Economy bu bölümünde Lüksemburg’da yer alan Avrupa Yatırım Bankası’nda Avrupa çapında yatırımların nabzını tutuyor.
Girişimciler geri adım mı atıyor?
Yatırımlar zayıfladı mı?
Yoksa iyileşme sürecinde mi?
Bu ve diğer soruların muhatabı Avrupa Yatırım Bankası Başkanı Werner Hoyer.
Ekonomik kriz süresince yatırımların ilerleyişi sürdü fakat “2016-17 ve 18 raporlarına öngörülerine bakıldığında yine de kriz öncesine göre bir kırılma olduğunu görmek mümkün:“http://ec.europa:eu/economy_finance/publications/eeip/pdf/ip038_en.pdf”
Bigger u r the more access to diff #finance u get. Micro & Small Biz in #EU don’t get to diversify! #realeconomy
euronews</a> <a href="https://twitter.com/EIB">EIB 2016 pic.twitter.com/XQ4UuEzJwK— Maithreyi (@maithreyi_s) 9 janvier 2017
Yatırım seviyesini yükseltmek zaman zaman bir rübik kübünü çözmek kadar karmaşık bir konuya dönüşebiliyor. Yönetmeliklerden siyasi istikrara ve pazardaki şartlara kadar geniş bir yelpazedeki konuların gözönüne alınması hesaplanması gerekiyor.
Son iki yıldır çetrefilli durumların çözümünde Avrupa Stratejik Yatırım Fonu EFSİ öne çıkıyor.
EFSI Avrupa’daki 500 milyar Euroluk yatırım açığını kapamak için oluşturuldu.
İşlemeye başlamasından sonraki 1 buçuk yıl içerisinde fon kapsamında yüzlerce altyapı projesine ve KOBİ’ye kaynak sağlandı.
EFSI toplamda 30.2 milyar Euroluk destek sağladı.
Bu desteğin de toplamda 164 milyarlık projeyi tetiklemesi planlanıyor.
Fonun 2018 yılı için hedefi ise 315 milyar Euro.
Şimdiden EFSİ 2.0’ın hazırlıkları başlatıldı ve 3 yıllık programın uzatılması planlanıyor.
Peki bu ne anlama gelecek?
Avrupa Birliği 10 milyar Euroluk bir artışı garanti ediyor.
Avrupa Yatırım Bankası’nın EFSI için kullanılan sermayesi de 2.5 milyar arttırılacak.
Stratejik yatırım fonunun tabanının 33.5 milyara, yatırım hedefinin de 500 milyar Euro’ya çıkarılması planlanıyor
Avrupa Yatırım Bankası Başkanı Werner Hoyer Avrupa’nın yatırım haritasını en iyi bilen, “karamsar mı yoksa umutlu mu olmalı” sorusunun cevabını en net verebilecek kişi.
euronews:
“EFSI, EFSI-2 sürecinde yatırım yönelimindeki durağanlık riskli projelere yatırım yapmanın çok da etki yapmadığını göstermiyor mu. Burada eksik olan nedir?”
Werner Hoyer:
“Bu sadece yatırımları arttırma sorunu değil. Yatırım şartlarını, ortamını daha cazip hale getirme sorunu ki bizim de tıkandığımız yer bu nokta.
Öncelikle likidite yüksek bir seviyede. İkinci olarak da ben çok iyi projeler olduğunu düşünüyorum. Öyleyse bu likidite neden bu yatırımlara yönelmesin? Demek ki yatırım için temel öneme sahip olan güven sorunu devam ediyor.”
euronews:
“Özel sektörün kamuya oranla üç kat fazla yatırıma yöneldiğini biliyoruz. onları daha da teşvik etmek için ne yapıyorsunuz?”
Hoyer:
“İnsanlar plan yapabilmek için bazı kesin veriler olmasını bekliyor. Mesela yenilenebilir enerjiye yatırım yapmak isteyen bir kişi sistemi besleyecek unsurların sürdürülebilir olduğundan emin olamazsa ya da 3-5 yıl içinde sistemin değiştirileceği endişesini yaşarsa risk almak için çok çok tereddütlü davranacaktır.
Bu süreçte hükümetlere düşen başlıca görev bu belirsizlikleri ortadan kaldırmak. Ayrıca altyapı da başlıca soru işaretlerinden, ki bu Birleşik Devletler’de de Avrupa’da da böyle. Dijital altyapımızı acil bir şekilde geliştirmeliyiz.
Şehirlerde elektrik altyapısı veri akışını da anlık sağlayabilecek şekilde düzenlenmeli. Bu sadece bir örnek. Karayolları, demiryolları ve enerji nakil hatları da diğer örnekler.”
euronews:
“Sayın Hoyer sorunu bir finansman meselesi olarak tarif edebilir miyiz yoksa temelde başka sorunlar da var mı?
Hoyer:
“Hükümetlerin yatırım önceliği için bir çerçeve belirlemeleri ve yatırım yapmamız gereken bu kapsamı güçlendirmeleri durumunda, inanıyorum ki Avrupa ölçeğinde KOBİ’lerin en önemli özelliklerinden olan risk alma ve yatırım yapma ruhu geri gelecektir.
Şirketlerin, KOBİ’lerin kaynaklarının yüzde 80’i sermaye piyasalarından değil, bankalardan sağlanırken, finansman sorunu tüm kıta çapında yaşanan bir problem. Büyük bir yatırım açığı olduğunu görüyoruz.”
euronews:
“Ya bankalar, özel bankalar kredi sağlayacak mı?”
Hoyer:
“Dürüst konuşalım… Yaşanan süreçte ticari bankaların hareket alanı daraldı. İnanıyorum ki iyi projelerin fonlanmasıyla yatırımın patlaması yine kamu bankaları aracılığıyla olacak.
Ben bu yıl birçok ülkede yapılacak seçimlerin istikrar sağlayıcı bir etki yapacağına ve bunun da yatırımlara önemli bir güç katacağına inanıyorum.”
Halihazırda bu gelişimi sağlamaya çalışan şehirlerden biri Lizbon. Portekiz’de belediyeler halen özellikle uzun vadeli kredi bulmakta önemli güçlük yaşıyor.
Euronews muhabiri Daleen Hassan Lizbon’da altyapı ve yenileme çalışmaları için nasıl bir planlama yapıldığını araştırdı.
euronews:
“Lizbon Belediyesi yenileme çalışmaları ve altyapı projeleri için çok istekli. Fakat bu oldukça pahalı bir istek.
Şehre yeni bir yüz kazandırmanın planlanan yaklaşık bedeli 250 milyon Euro bunun için çalınan kapılardan biri de Avrupa Yatırım Bankası. Şehir yönetimi hazırladıkları yatırım projelerini nasıl fonlamayı planlıyor?
Amaç şehri daha cazip bir hale getirmek. Hem yaşam şartları yönünden hem de turistik ziyaretler için. Lizbon Belediyesi bu amaçla yatırımları hayata geçirmeye çalışıyor.
Lizbon Belediye Başkanı Fernando Medina Avrupa Yatırım Bankası’ndan alınan krediye ek olarak belediyenin projeler için öngördüğü rakamın 274 milyon Euro olduğunu söylüyor”:
Fernando Medina:
“524 milyon Euro’nun tamamı kamu kaynaklarıyla bulunacak. Önümüzdeki 3 yıl Avrupa Yatırım Bankası ile Lizbon Belediyesi birlikte çalışacak.
Yapacağımız yatırımların yeni yatırımları tetiklemesini de umuyoruz. Çünkü bu sayede şehir özel sektör için daha cazip bir hal alacak.”
Şehrin temel sorunlarını çözmek yatırım takvimi açısından çok önemli.
185 milyon Euroluk kanalizasyon projesi içerisinde 2 büyük tünel bulunuyor. Bu şekilde 1500 kişiye de istihdam sağlanmış olacak.”
Ekolojik Boavista projesinde olduğu gibi sosyal konutları da içeren şehirleşme ve yenileme projelerinde özel sektörün katılımı büyük önemi haiz.
Katılımcı firmalardan olan Gabriel Couto son olarak içinde 50 konutun da bulunduğu 4 milyon Euroluk bir projeyi üstlendi.
“2-3 yıl önce böylesi projeler almak mümkün değildi. Fakat Portekizli inşaat şirketleri için bunların da yeterli olduğunu söyleyemeyiz. Bunun gibi daha fazla projeye ihtiyaç var. Bu projeyi almak için 15-20 şirket birden yarışmıştı.” (Jose Pedro Agilar, proje yöneticisi)
KOBİ’lerin yatırım hacmi daralırken Lizbon gibi şehirler tüm Avrupa çapın
da girişimciler için cazibe merkezi olmaya çalışıyor. KOBİ’ler halen Avrupanın en büyük istihdam kaynağı konumunda.
AB EFSI ile çıkış yolu ararken maliyetleri düşürmek, istihdam olanağı sağlamak ve yatırımcı çekmek halen tüm Avrupa için öncelikli hedefler.